قطب مهندسی نقشه برداری - دانشکده مهندسی نقشه برداری و اطلاعات مکانی geospatialeng
قطب مهندسی نقشه برداری و مقابله با سوانح طبیعی
اهداف کلی این قطب، را میتوان راستای محورهای ذیل بیان نمود:
- گسترش تحقیقات در زمینة مهندسی نقشه برداری و کاربرد آن در مقابله با سوانح و بلایای طبیعی در کشور از طریق شناسائی توانائیهای علمی و تخصصی مرتبط در کشور و هدایت تلاشها و اقدامات پراکندة علمی در جهت تدوین بخش مهندسی نقشه برداری استراتژی جامع مقابله با سوانح و بلایای طبیعی
- گسترش ارتباطات ملی و بینالمللی و بین رشته های در راستای مقابله با سوانح طبیعی و ایجاد شبکة ملی مهندسی نقشه برداری و مقابله با سوانح طبیعی و اتصال آن به شبکه های بین المللی مشابه به منظور تبادلات علمی و دستیابی به آخرین تجربیات در زمینه بکارگیری مهندسی نقشه برداری در مقابله با سوانح طبیعی
- ایجاد سیستمهای کاربردی، نرم افزاری و سخت افزاری و نیز توسعه الگوریتم در مهندسی نقشه برداری با هدف کمک به مهندسی بحران در مقابله با سوانح
- تقویت فعالیتهای علمی و تجهیزاتی گروه مهندسی نقشه برداری و سایر گروههای علمی دارای استعداد مشابه، با ایجاد دورههای آموزشی کوتاه مدت و دراز مدت مرتبط با اهداف قطب
- برگزاری کارگاههای تخصصی و کنفرانس های ادواری و بین رشته های در زمینه اهداف قطب.
به اختصار این قطب علمی هدف خود را ایجاد توسعة علمی و کاربردی در زمینة مهندسی نقشه برداری و مقابله با سوانح طبیعی دانسته و در این راستا تا کنون نیز با پذیرفتن طرحهای پژوهشی خارج از دانشکدة فنی و دانشگاه تهران این هدف را بطور عملی به اثبات رسانده است.
اعضای کنونی شورای قطب علمی مهندسی نقشه برداری در مقابله با سوانح طبیعی به شرح زیر می باشد:
- جناب آقای دکتر محمودرضا دلاور، استاد دانشکده مهندسی نقشه برداری و اطلاعات مکانی، پردیس دانشکده های فنی دانشگاه تهران، مدیر کارگروه سیستم های اطلاعات مکانی و مدیر قطب
- جناب آقای دکتر عبدالرضا صفری، استاد دانشکده مهندسی نقشه برداری و اطلاعات مکانی، پردیس دانشکده های فنی دانشگاه تهران، مدیر کارگروه ژئودینامیک
- جناب آقای دکتر علیرضا آزموده اردلان، استاد دانشکده مهندسی نقشه برداری و اطلاعات مکانی، پردیس دانشکده های فنی دانشگاه تهران، مدیر کارگروه هیدروگرافی
- جناب آقای دکتر محمد علی شریفی، استاد دانشکده مهندسی نقشه برداری و اطلاعات مکانی، پردیس دانشکده های فنی دانشگاه تهران، مدیر کارگروه ژئودزی
- جناب آقای دکتر فرهاد صمدزادگان، استاد دانشکده مهندسی نقشه برداری و اطلاعات مکانی، پردیس دانشکده های فنی دانشگاه تهران، مدیر کارگروه فتوگرامتری و سنجش از دور
- جناب آقای دکتر مهدی زارع، استاد پژوهشگاه زلزله و مهندسی زلزله، مدیر کارگروه زلزله
- جناب آقای دکتر وحید ابراهیم زاده اردستانی، استاد موسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران، مدیر کارگروه ژئوفیزیک
ارتباط مهندسی نقشه برداری و سوانح:
به اختصار این قطب علمی هدف خود را ایجاد توسعة علمی و کاربردی در زمینة مهندسی نقشه برداری و مقابله با سوانح طبیعی دانسته و در این راستا تا کنون نیز با پذیرفتن طرحهای پژوهشی خارج از دانشکدة فنی و دانشگاه تهران این هدف را بطور عملی به اثبات رسانده است.
کلیۀ سوانح در یک ظرف مکانی و زمانی رخ میدهند، بنابراین وقوع یک حادثۀ n- مؤلفهای، دارای دو مولفۀ زیرساختی مکان و زمان است. اگر کلیۀ مؤلفه های یک سانحه با مولفه های بنیادی مکانی و زمانی قابل اعتماد که با دقت کافی استخراج شدهاند ادغام شوند، طراحی استراتژیک مقابله با سوانح میتواند بهبود قابل توجهی یابد. این دادههای مکان- زمان مرجع شده در یک سیستم اطلاعات مکانی (GIS) جهت پردازشهای بعدی و مدیریت داده ذخیره میشوند. برای مکانمند و زمانمند کردن اطلاعات سوانح و حوادث، دامنۀ وسیعی از ابزارهای کسب داده در اختیار است که میتوانند در روی زمین و یا در سکوهای هوایی و فضایی مورد استفاده قرار گیرند. نمونههایی از این ابزارها عبارتند از: سنجندههای ماهوارهای با قدرتهای تفکیک زمانی، مکانی، رادیومتری و طیفی مختلف، رادیومترها، سنجندههای مایکرویو، اینترفرومتری، سنجندههای ارتفاعیابی و ثقل سنجی، پویش لیزری، دوربین های مستقر در هواپیما یا هلیکوپتر و سایر تجهیزات زمینی گرایشهای ژئوماتیک و ژئوفیزیک. این طیف وسیع سیستمهای تولید داده که میتوانند میلیونها گیگا بایت داده تولید نمایند میبایست در یک سیستم اطلاعات مکانی ثبت، تحلیل و تلفیق گردند. استخراج اطلاعات هندسی، رادیومتریکی و موضوعی توسط آلگوریتم ها صورت میگیرد و سپس اطلاعات استخراج شده در بانک اطلاعاتی جهت پردازشها و تجزیه و تحلیلهای بعدی ذخیره میشوند. قطب علمی مهندسی نقشه برداری و مقابله با سوانح طبیعی در کلیۀ فرآیندهای اخذ داده، مکان مرجع کردن آن، استخراج اطلاعات از دادهها (data mining)، استخراج اطلاعات مکانی در فرمت های سلولی، و برداری، تلفیق، مدلسازی، شبیه سازی، کاربرد، تبادل اطلاعات برای اهداف از پیش تعریف شده در ارتباط با سوانح، در حیطۀ پژوهشهای محض و کاربردی فعالیت داشته است و در حال حاضر قسمت قابل توجهی از بنیۀ تجهیزاتی و پژوهشی خود را برای کمک به مهندسی بحران متمرکز کرده است.
-
همکاری های بین الملل:
با توجه به اهداف قطب در رابطه با ارتباطات بین المللی، موافقت افراد متخصص در گرایش های مرتبط در دانشگاههای خارج از کشور جهت همکاری با قطب جلب گردیده است. اسامی این افراد و دانشگاه های مربوطه به شرح زیر است:
پروفسور اریک گرافارند (انستیتو ژئودزی، دانشگاه اشتوتگارت)، پروفسور ژلین لی (پلی تکنیک هنگ کنگ، هنگ کنگ)، پروفسور کیوبیک (دپارتمان ژئوماتیک، دانشگاه کوئینزلند)، پروفسور پوتانن (انستیتو ژئوماتیک، فنلاند)، پروفسور تونی شنک (دانشگاه ایالتی اوهایو)، پروفسور فرانک (دانشگاه فنی وین، اتریش)، دکتر ذلاتوناوا (دانشگاه دلفت، هلند)، دکتر مصطفوی (دانشگاه لاوال، کانادا)، دکتر روشننژاد ( دانشگاه کالگری، کانادا)، دکتر فرقانی (محقق مرکز سنجش از دور استرالیا) و دکتر رجبیفرد (دانشگاه ملبورن، استرالیا).
- فعالیت های آموزشی:
بنابر مصوبة شورای قطب قرار است دستاوردهای گروههای کاری در پایان طرحهای پژوهشی جاری از نظر امکان بکار گیری در تدوین دروس تحصیلات تکمیلی جدید مورد بررسی قرار گیرند. به علاوه در همایشهای سالیانة قطب قرار است بخش کارگاه آموزشی و پوستر در نظر گرفته شده تا بدین طریق اطلاع رسانی لازم از یافتههای جدید قطب به جامعة علمی و صنعتی کشور صورت گیرد. در ادامه فعالیت های قطب پس از ایجاد دروس تحصیلات تکمیلی جدید، این قطب علمی در نظر دارد رشتة جدیدی در سطح تحصیلات تکمیلی تحت عنوان "مهندسی نقشه برداری و مدیریت بحران" را طرح، برنامه ریزی و اجرا نماید.
تعریف دورة آموزشی جدید
در آذر ماه 1385، به درخواست دبیر محترم برنامه ریزی دورة کارشناسی علوم مهندسی، قطب علمی مهندسی نقشه برداری و مقابله با سوانح طبیعی اقدام به تعریف سرفصل خوشة مهندسی زمین برای این دورة کاشناسی نمود. این رشته قرار است برای نخستین بار در دانشکدة فنی دانشگاه تهران برنامه ریزی و اجرا گردد.